وظیفه موتور انجام عمل احتراق است. داخل موتور درجه حرارت بالا است. اگر گرما کاهش پیدا نکند منجر به خسارت سنگین می شود. از سویی دیگر کاهش بیش از اندازه دما نیز باعث خرابی موتور می شود. بدین منظور دمای موتور باید همواره میزان متعادلی باشد.( حدود 82 الی 87.3 درجه سانتیگراد).
منبع انبساط بخشی از یک سیستم جامع خنک کننده خودرو است که برای نگه داشتن موتور در درجه حرارت مناسب طراحی شده است.در ماشین های مدرن سیستم خنک کننده با مایع خنک کننده یا به عبارتی ضدیخ/ضدجوش کار می کند. این مایع زمانی که دما بالا میرود منبسط می شود.
جریان مایع خنک کننده یک فرایند بسته است و مخزن منبع انبساط به عنوان مخزن اضافی در نظر گرفته شده است.
خنک کننده (مخلوط مساوی از ضد یخ و آب) یک مایع است که از طریق سیستم خنک کننده ماشین به گردش در می آید تا جلوی موتور را از گرمای بیش از حد بگیرد. سیستم خنک کننده موتور با گرم کردن خنک کننده در رادیاتور و رساندن آن به دمای عملیاتی کار می کند. هنگامی که به این درجه حرارت رسید،مایع منبسط میشود و از طریق کلاه رادیاتور خارج می شود و سیستم خنک کننده برای اطمینان از اینکه مایع در سیستم باقی می ماند، مقداری مایع را ذخیره می کند.
برای ذخیره سازی از یک مخزن از جنس پلاستیک استفاده میکند که حدود 1.6 لیتر گنجایش دارد. این مخزن را منبع انبساط می نامند. و در مسیر مایع خنک کننده قرار می گیرد.
منبع انبساط چگونه کار می کند؟
مخزن همیشه تحت فشار است و درپوش درجه فشار به جای خود رادیاتور روی مخزن قرار دارد. در حقیقت ، در اغلب موارد از آنجا که مایع خنک کننده را از مخزن پر می کنید ، رادیاتور فاقد هرگونه ورودی جهت پرکردن از مایع خنک کننده است.
سیستم خنک کننده با استفاده از مخزن انبساط دائما تحت فشار است به جای ارسال مایع خنک کننده منبسط کننده به مخزن هنگامی که به فشار خاصی رسید ، مایع خنک کننده همیشه از طریق رادیاتور وارد چرخه سیستم خنک کننده شده و به مخزن انبساط منتقل می شود. در اینجا فشار آزاد شده از مایع خنک کننده داغ، نیمه بالای مخزن را پر می کند و به عنوان نیرویی عمل می کند که مایع خنک کننده را به داخل سیستم برمی گرداند.
به طور معمول ، مخزن انبساط در بالاترین نقطه در سیستم خنک کننده قرار دارد و به لوله کشی بیشتری نسبت به مخزن سرریز نیاز دارد ، اما این سیستم برای از بین بردن فشارهای زیاد ناشی از مایع خنک کننده گرم شده کارآمدتر است زیرا همیشه برای انبساط در مخزن تغذیه می شود. از آنجا که مخزن انبساط از درپوش تحت فشار و نازل امداد استفاده می کند ، شما همچنان می توانید یک مخزن سرریز را در خط قرار دهید وتا قطرات مایع خنک کننده را از مسیر خارج کنید.
از منبع انبساط با عنوان های مخزن سرریز رادیاتور و یا تانک گردآوری آب رادیاتور و همچنین مخزن مایع خنک کننده نیز استفاده میشود. استفاده از این واژه ها برای منبع انبساط اشتباه است.
بنابراین می توان گفت منبع سرریز رادیاتور تحت فشار قرار نمی گیرد و فقط برای جمع آوری مایعات سر ریز از آن استفاده میشود.
لیکن منبع انبساط تحت فشار و در درون سیستم خنک کننده خودرو قرار دارد.
در خودروهای امروزی از منبع انبساط برای مخزن سرریز نیز استفاده میگردد. بدینصورت که به هنگام جوش آوردن بیش از حد موتور، آب اضافی رادیاتور با باز شدن سوپاپ فشار از طریق شلنگ سر ریز وارد منبع انبساط شده و از هدر رفتن آن جلوگیری می کند.