در بسیاری از خودروها از سیستم ترمز کاسه ای برای کاهش سرعت و توقف خودرو استفاده می شود. البته در گذشته از ترمز کاسه ای بیشتر استفاده می شد اما امروزه به دلیل مزیت های بیشتر ترمز دیسکی نسبت به ترمز کاسه ای استفاده از ترمز کاسه ای توجیه کمتری دارد. ترمز های کاسه ای با توجه به نوع طراحی شان در ترمز های شدید در سرعت های بالا بسیار داغ شده و قدرت کنترل و بازدارندگی شان به شدت کاهش می یابد. البته هنوز هم در کشور ما روی بسیاری از خودروها از سیستم ترمز کاسه ای استفاده می شود زیرا از نظر هزینه بسیار مقرون به صرفه تر است و هزینه نگهداری آن نیز کمتر است. اجزا و قطعات تشکیل دهنده ی ترمز کاسه ای بیشتر ولی از ساختار ساده تری برخوردار است و عیب یابی و تعمیر آن به مراتب آسان تر است. امروزه از ترمز کاسه ای فقط روی چرخ های عقب استفاده می شود، زیرا برای چرخ های عقب قابلیت نگهداری و عملکرد مناسب تری دارد. اما برای چرخ های جلو چون تحمل فشار بالا را ندارد اصلا مورد استفاده قرار نمی گیرد. کاسه چرخ ساده دنده ندارد ولی سطح کاسه ABS دنده دنده است.
تمام اجزای تشکیل دهنده ی ترمز کاسه ای داخل کاسه ی چرخ قرار دارد و کاسه به چرخ متصل است. جنس کاسه ، فلزی و معمولا چدنی است و کار اصلی آن محافظت از سیستم ترمز در برابر گرد و خاک و رطوبت است. صفحه ی پشتی کاسه چرخ مجموعه ترمز را در برمی گیرد و از آن نگهداری می کند.
اجزای تشکیل دهنده ترمز کاسه ای:
1- کاسه چرخ
2-لنت
3-کفشک
4-فنر های بازگشتی
5-فنر فشرده شده
6-تنظیم کننده
7-پین لنگری
8-سیلندر
کاسه چرخ قطعه ای غالبا چدنی است به شکل استوانه. تمام اجزا داخل کاسه چرخ قرار دارند. صفحه ی پشتی که در بخش تو خالی کاسه چرخ وجود دارد مجموعه ترمز کاسه ای را نگه می دارد.
لنت ها قطعات فلزی و نیمه فلزی هستند که مقاومت خوبی در برابر گرما دارند و روی کفشک ها قرار دارند و نیروی اصطکاک لازم برای توقف را بر اثر اتصال با کاسه به وجود می آورند.
کفشک ها قطعات خمیده هلالی شکل معمولا آهنی هستند که لنت روی آنها قرار می گیرد. کفشک بندی در ترمز کاسه ای به سه صورت سیمپلکس و دوپلکس و سرِوُ انجام می شود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. دو نوع اول بیشتر در خودرو های سبک و کفشک بندی سرِوُ بیشتر برای ماشین های سنگین (کامیون های بالای 7 تن) مورد استفاده قرار می گیرند.
فنر ها که با باز و جمع شدن فاصله بین کفشک و کاسه چرخ را تنظیم می کنند.
تنظیم کننده فاصله بین لنت و کاسه را تنظیم می کند تا زمانیکه لنت بر اثر تماس با کاسه چرخ ساییده شد دوباره لنت به مکان مناسب خود منتقل شود تا بهترین اتصال را با کاسه داشته باشد.
پین لنگری وظیفه اتصال کفشک ها به صفحه ترمز آن را بر عهده دارد.
سیلندر از طریق ارسال روغن به مجرا های روغن در چرخ ها و افزایش فشار، نیروی هیدرولیکی لازم برای فشردن کفشک ها به کاسه چرخ را ایجاد می کند.
اصول کار ترمز کاسه ای مثل ترمز دیسکی تبدیل انرژی جنبشی به انرژی مکانیکی و انرژی گرمایی است. روی کفشک ها لنت قرار دارد با اتصال لنت ها به کاسه چرخ از سرعت چرخش کاسه کم می شود و در نتیجه سرعت چرخ کم می شود و در نتیجه سرعت خودرو کمتر و خودرو متوقف می شود. بر اثر اتصال لنت ها به کاسه چرخ نیروی اصطکاک بین کاسه و لنت ها باعث تبدیل انرژی جنبشی به انرژی گرمایی می شود.
با فشار پدال ترمز به وسیله راننده ی خودرو سیلندر ترمز با وارد کردن نیروی هیدرولیکی به کفشک ها فشار وارد می کند و آنها را به سطح داخلی کاسه چرخ متصل می کند و باعث ایجاد نیروی اصطکاک بین لنت و کاسه چرخ می شود و زمانی که راننده ترمز را رها می کند فنر های متصل به کفشک ها به حالت اولیه برمی گردند و بین کفشک و کاسه فاصله ایجاد می کنند. برای ایجاد و حفظ فاصله برابر بین کفشک ها و کاسه چرخ به فنر های بازگشتی نیاز داریم. اگر فاصله برابر نباشد به یکی از لنت ها بیشتر فشار وارد می شود و آن لنت نسبت به دیگری سریعتر خورده شده و زودتر تمام می شود.
در اتومبیل هایی که از ترمز کاسه ای استفاده می کنند ترمز دستی هم از طریق همین ساختار خودرو را متوقف می کند. زمانی که راننده ترمز دستی را می کشد سیم ترمز اهرم ترمز دستی درون کاسه چرخ را می کشد و لنت ها را به کاسه می چسباند و خودرو را متوقف می کند.